Herkesin en merak ettiği konuların başında gelir "geri dönüşüm". Aslında geri dönüşümün tek bir işletme tarafından yapıldığı düşünülür ancak geri dönüşümün sağlanması için 2 ana işletmeye ihtiyaç vardır.
Bu işletmelerden 1. olanı Atık Yönetimi tesisleridir.Bu tesisler TAT(Tehlikesiz/Tehlikeli Atıkları Toplama-Ayırma) lisansına sahiptir. Atığı toplama, ayrıştırma ve sevkiyat bölümünü üstlenmektedir.
2. işletmeler ise toplanmış ve ayrıştırılmış olan atıkların tekrar hammadde haline getirecek olan Tehlikesiz Atık Geri Kazanımı, Ambalaj Atığı Geri Kazanımı lisanslı Geri Dönüşüm firmalarıdır.
Bazı işletmeler 2 belgeyide alabilir hem toplayıp hemde geri dönüşüm yapabilmektedir. Bu seçenek ise işletme imkanları ve özellikleri ile doğru orantılıdır. Tamamiyle Çevre Bakanlığından alınacak izinler ile yapılabilir.
Geri Dönüşümün 4 prosesi vardır; Bunların 2'sini TAT firmaları, diğer 2'sini ise Geri Dönüşüm firmaları yapar ve geri dönüşüm sağlanır.
1. TAT firmasının atığı biriktirir ve toplar
2. TAT firması atığın ayrıştırır
3. Geri Dönüşüm firması atığı cinslerini ayırır
4. Geri Dönüşüm firması atığı geri dönüştürür.
1. TAT firmasının atığı biriktirir ve toplar
Bu aşamalardan en zoru ise 1. bölümdür yani atığın biriktirilmesi ve toplanması. Çünkü pek çok atık cinsi vardır. (Plastik, kağıt, cam, metal) . Geri dönüşüme başlarken atıklarımızı doğru biriktirip toplamalıyız.Çünkü herhangi bir plastik geri dönüşümünde atığın içerisinden plastik dışındaki diğer atıklar çıkar ise bu atık tekrar en başa döner ve tekrar biriktirilmeye gider ya da daha kötü bir sonuç olarak çöpe gider.
Aynı zamanda ekonomiye katkısı olarak istenilen sonuç alınmayabilir; Çünkü atıkların kg başı fiyatları farklılık gösterir bazı atıkların katma değeri yüksektir ve katma değeri düşük bir cinsin içerisine koyulur ise ister istemez ekonomik kayıp oluşur(Örneğin; Bazı kağıt atıklarının katma değeri, bazı plastik atıkların katma değerinin neredeyse yarısından az olabilir) . Bu sebeplerden dolayı atıklar düzgün biriktirilmelidir.
Yollarda son zamanlarda sıklıkla gördüğünüz, üstlerinde mavi Geri Dönüşüm konteynları olan kamyonlar bu işlemleri yaparlar.
2. TAT firması atığın ayrıştırır
Bir geri dönüşüm firması tarafından toplanan ve ya alınan atıklar sahaya getirilir. Zaten cinsine göre ayrı toplanan atıklar burada tekrar gözden geçirilir. Her atık cinsine göre ayrıştırılır ve geri dönüşüm firmasına ulaştırılır. Her atık cinsinin geri dönüşümünü yapan firmalar farklıdır.
3. Geri Dönüşüm firması atığı cinslerini ayırır
TAT merkezinden Geri dönüşüm merkezine ulaştırılan atıklar, geri dönüşüm tesisinde tekrar cinslerine ayrılır. Örneğin plastik geri dönüşümünü baz alırsak, plastiğin en az 20 çeşidi vardır ve bunlar geri dönüşürken ayrı ayrı olmalıdır. Naylon atıklarının geri dönüşümünden sonra bu hammaddeler damlama su borusu, naylon, elektrik borusu olabilirken, petlerin geri dönüşümünden elyaf üretilebilir. Bu yüzden bu konu en önemli kısımlardan biridir. Ayrıca atıklar ayrılırken üzerine yapışan kağıt veya içinden çıkan metaller ayrılır yani insan yardımı ile kısa bir temizleme işlemi yapılır.
4. Geri Dönüşüm firması atığı geri dönüştürür.
Temizlenen ve ayrıştırılan atıklar Kırma Makinesi denilen makine ile parçalanır ve üretiminize göre 5mm ila 20mm arası (farklı ebatlarda olabilir) parçalara bölünür. Bu parçalara kepek ve ya çapak denir. Bu parçalar ana makineye girerek ısıtılarak hamur haline getirilir. Hamur halinde getirilen plastik içinde bulunan gazlardan arındırılarak homojenize edilir. En son ise makinede bulunan eleklerden geçerek gözden kaçan diğer cisimleri temizlemek için filtrelenir. Sonunda hammadde elde edilir.
Alıntı:
|